Pokazywanie postów oznaczonych etykietą typografia. Pokaż wszystkie posty
Pokazywanie postów oznaczonych etykietą typografia. Pokaż wszystkie posty

czwartek, 22 września 2011

Warto mieć w głowie i pod ręką

No title Wikipedia: Powszechne błędy językowe



O polszczyźnie i poprawności językowej

Warto także przeczytać...


 

Błędy ortograficzne

Przykład błędu

Forma prawidłowa

Komentarz

żądzić, rządać, wąhać, wachać

rządzić, żądać, wąchać, wahać

Często mylona pisownia ze względu na występowanie podobnych słów o innej pisowni.

pojedyńczy, pojedyńcza, pojedyńcze, pojedyńczo

pojedynczy, pojedyncza, pojedyncze, pojedynczo

Częste błędy ze względu na sposób wymowy, podobnie jak wyrazy zakończone na -zm (np. klasycyzm) w mowie zmiękczają się czasem na -źm ("klasycyźmie")[1][2].

zwycięscy
zwycięzcy

zwycięzcy
zwycięscy

Zwycięscy to przymiotnik (np. w zastosowaniu "zwycięscy wojownicy pojmali w jasyr przegranych"), zwycięzcy to l.mn. od zwycięzca.

grekokatolicki

greckokatolicki

Jako przymiotnik, zawsze piszemy "greckokatolicki" - a więc: Cerkiew greckokatolicka, liturgia greckokatolicka, ksiądz greckokatolicki, Kościół greckokatolicki, ale grekokatolik (rzeczownik oznaczający wiernego Kościoła greckokatolickiego)[3].

Niepoprawna forma 
jest kalką z języka ukraińskiego (ukr. греко-католицький).

francuzki
Francuski

Francuzki
francuski

Francuzki to rzeczownik (kobiety narodowości francuskiej), np. "znam dwie Francuzki" i piszemy go wielką literą. Przymiotnik francuskipiszemy małą literą, np. "francuski to trudny język".

menager

menedżer, menadżer, ew. manager

Błąd wynikający z niepoprawnego zapożyczania angielskich wyrażeń[4].

książe
ciele
pare
plemie
imie

książę
cielę
parę
plemię
imię

Pomimo wymowy tych i podobnych wyrazów bez nosowości (z -e) – zawsze piszemy  (parę w znaczeniu kilka również piszemy z ).

umię
rozumię
śmię
prosze

umiem
rozumiem
śmiem
proszę

Form pierwszej osoby nie używamy w artykułach, pojawia się ona jednak często w dyskusjach, stąd przydatne jest zwrócenie uwagi na ten błąd.

koleji
nadzieji
mierzeji
szyji
aleji
Maji
Mateji

kolei
nadziei
mierzei
szyi
alei
Mai
Matei

Rzeczowniki rodzaju żeńskiego zakończone na -j bądź -ja, które występuje po samogłosce, mają w D., C. i Ms. zakończenie -i.

pierszy
piersi
czeci
orginalny

pierwszy
pierwsi
trzeci
oryginalny

Błędy wynikające z niestarannej wymowy – "piersi" to liczba mnoga od "pierś".

trzcionka
ludzią

czcionka
ludziom

Błąd wynikający z obawy przed posądzeniem o niestaranną wymowę.

łabądź

łabędź

Błąd wynikający z oboczności głoski ą na ę przy tworzeniu liczby mnogiej, np. żołądź, żołędzie.

remake'iem
Mike'em

remakiem
Mikiem

Chociaż pisze się "remake'u" i "Mike'a", to w narzędniku "k" ulega zmiękczeniu przez "i", przez co nie można ich rozdzielać apostrofem.[5]