Warto mieć w głowie i pod ręką

Wikipedia: Powszechne błędy językowe



O polszczyźnie i poprawności językowej

Warto także przeczytać...

 

Błędy ortograficzne
Przykład błędu	Forma prawidłowa	Komentarz
żądzić, rządać, wąhać, wachać	rządzić, żądać, wąchać, wahać	Często mylona pisownia ze względu na występowanie podobnych słów o innej pisowni.
pojedyńczy, pojedyńcza, pojedyńcze, pojedyńczo	pojedynczy, pojedyncza, pojedyncze, pojedynczo	Częste błędy ze względu na sposób wymowy, podobnie jak wyrazy zakończone na -zm (np. klasycyzm) w mowie zmiękczają się czasem na -źm ("klasycyźmie")[1][2].
zwycięscy zwycięzcy	zwycięzcy zwycięscy	Zwycięscy to przymiotnik (np. w zastosowaniu "zwycięscy wojownicy pojmali w jasyr przegranych"), zwycięzcy to l.mn. od zwycięzca.
grekokatolicki	greckokatolicki	Jako przymiotnik, zawsze piszemy "greckokatolicki" - a więc: Cerkiew greckokatolicka, liturgia greckokatolicka, ksiądz greckokatolicki, Kościół greckokatolicki, ale grekokatolik (rzeczownik oznaczający wiernego Kościoła greckokatolickiego)[3]. Niepoprawna forma  jest kalką z języka ukraińskiego (ukr. греко-католицький).
francuzki Francuski	Francuzki francuski	Francuzki to rzeczownik (kobiety narodowości francuskiej), np. "znam dwie Francuzki" i piszemy go wielką literą. Przymiotnik francuskipiszemy małą literą, np. "francuski to trudny język".
menager	menedżer, menadżer, ew. manager	Błąd wynikający z niepoprawnego zapożyczania angielskich wyrażeń[4].
książe ciele pare plemie imie	książę cielę parę plemię imię	Pomimo wymowy tych i podobnych wyrazów bez nosowości (z -e) – zawsze piszemy -ę (parę w znaczeniu kilka również piszemy z -ę).
umię rozumię śmię prosze	umiem rozumiem śmiem proszę	Form pierwszej osoby nie używamy w artykułach, pojawia się ona jednak często w dyskusjach, stąd przydatne jest zwrócenie uwagi na ten błąd.
koleji nadzieji mierzeji szyji aleji Maji Mateji	kolei nadziei mierzei szyi alei Mai Matei	Rzeczowniki rodzaju żeńskiego zakończone na -j bądź -ja, które występuje po samogłosce, mają w D., C. i Ms. zakończenie -i.
pierszy piersi czeci orginalny	pierwszy pierwsi trzeci oryginalny	Błędy wynikające z niestarannej wymowy – "piersi" to liczba mnoga od "pierś".
trzcionka ludzią	czcionka ludziom	Błąd wynikający z obawy przed posądzeniem o niestaranną wymowę.
łabądź	łabędź	Błąd wynikający z oboczności głoski ą na ę przy tworzeniu liczby mnogiej, np. żołądź, żołędzie.
remake'iem Mike'em	remakiem Mikiem	Chociaż pisze się "remake'u" i "Mike'a", to w narzędniku "k" ulega zmiękczeniu przez "i", przez co nie można ich rozdzielać apostrofem.[5]